29. Uluslararası İstanbul Film Festivali 2. Günü "abla" üç film görür: Etek Günü, Şeref Madalyası, Köyde Panik

Fransa-Belçika 2009 yapımı Etek Günü: Yönetmen Jean Paul Lilienfeld, oyuncular Isabelle Adjani, Denis Podalydes, Yann Colette... Çok uzun yıllar boyunca, kaynaklarını sömürerek yarattıkları zenginliği borçlu oldukları sömürge ülkelerinin, kendilerine hiç yatırım yapılmamış yoksul fertlerinin, paylarını almak üzere döndükleri ülkelerden biri Fransa, "abla"ya göre, bir zamandır yeniyetme göçmen sorunlarıyla boğuşup durmakta, neredeyse saflarını korumaya çalışmakta... Son birkaç festivaldir, bu konuda birkaç film izlemenin, işin boyutları hakkında çok açık fikir verdiği, ülkelerinden genelde büyük bir travma ile ayrılmış, cinsiyet ayrımı, ırkçılık, yoksulluk yüzünden korku ve öfkeyle yüklü gençlerle dolu bir sınıfı idare etmeye, arada da yazın dersi vermeye çalışan -dolabına iğrenç mektuplar bırakılan, lastikleri patlatılan, etek giydiği için hakaret edilen- lise öğretmeni, bir ders sırasında arka tarafta bir itişmenin ortasına düşer. Sınıftan birilerini haraca bağlayıp, kızlardan birine tecavüz ederken cep telefonuyla kaydeden iki oğlanın çekiştirdiği çantadan fırlayan tabancaya el koyan öğretmen, kazayla birini yaralar, bir grup öğrenciyi rehin alır, onlara tehdit altında sâkin bir Moliere dersi verir. Sınıfın dışında ve içinde, -silahın el değiştirmesiyle- değişen dengelerin renklendirdiği bir dizi olay, durumun ne denli kontrolden çıkıp saçmalaştığının, -zaman zaman izleyicinin kahkahalarla güldüğü- trajikomik manzarasını sunar. Vizyona girmesi durumunda hararetle önerdiği filmin, sonu hakkında "abla", bir açıklama yapmaz.

Romanya 2009 yapımı Şeref Madalyası: Yönetmen Calin Peter Netzer, oyuncular Victor Rebengiuc, Mircea Adreescu, Ion Lucian... Aklı başına gelsin diyerek oğlunu ihbar ettiği için kendisiyle yıllardır konuşmayan karısıyla yaşayıp giderken, maaşlarını kapıdan ödeyen görevlinin getirdiği resmi mühürlü mektupla şeref madalyasına lâyık görüldüğünü öğrenen eski asker, karısına cepheden yolladığı mektupları okur, silah arkadaşlarını dolaşır, sonunda kendisini, "...geride bırakılmış dolu bir Alman topunu ateşleyerek sonucu belirsiz bir kahramanlık..." yaptığına inandırır. Arada devlet başkanının konutunda bir resepsiyona da katılan eski asker, bir yazım hatası sonucu aldığı anlaşılan madalyasından ayrılmaya, komşuları, karısı ve oğlu nezdinde kazandığı saygınlıktan vazgeçmeye yanaşmaz: Gider, geçim derdi yüzünden emanetçilere bırakılan madalyalardan birini satın alır. Köklü geleneğe sahip, özgünlüğünü koruyan muhteşem orta Avrupa sinemasından çok güzel bir örnek... "Abla", filmin sonunda, masadaki gürültülü sohbete karşın, yıllar sonra bir araya geldikleri -artık Kanada vatandaşı- oğlu ile kahraman eski askerin aralarındaki sessizliği resmeden uzun güzel sahneye bayılır!

Belçika-Fransa-Lüksemburg 2009 yapımı Köyde Panik: Yönetmenler Stephane Aubier, Jeanne Balibar, Nicolas Buysse. Plâstik küçük bir at, bir kızılderili, bir kovboyun başrolünde olduğu canlandırma filminin diğer oyuncuları, tümü plâstik çiftçi, karısı, jandarma, postacı, inekler, tavuklar, canavarlar, kartopu üreten mekanizmasıyla iri bir penguen, köydekilerin evlerinin duvarlarını çalan tuhaf yaratıklar... Küçük çocukların, küçük oyuncaklarla, engin hayâl gücüyle ürettikleri, kendi kendilerine mırıl mırıl, saatlerce oynadıkları türden öykünün kahramanları, atın iki doğum günü arasındaki sürede, fantastik mekânlarda, heyecanlı, çoğu komik bir çok olay yaşarlar...